Systeemgegevens
In de categorie systeemgegevens hebben we opdrachtregelprogramma's samengevat waarmee je gegevens en statusmeldingen opvraagt en een uitgebreid overzicht van de staat van je systeem kunt krijgen.
Systeemtijd opvragen
Het commando date geeft de systeemtijd inclusief datum weer.
date [OPTIES] [UITVOERFORMAAT]
Als je in het kader van een programma-aanvraag met een bepaalde datum werkt (zie rtcwake), kan deze met behulp van de optie –d ‘DATUM’ worden gedefinieerd. Daarnaast worden er diverse opties ondersteund waarmee datum- en tijdsaanduidingen in een gewenst formaat kunnen worden gezet.
Gebruik bijvoorbeeld de optie +%s om een datum weer te geven in Unix-tijd (aantal seconden sinds 1970-01-01 00:00:00 UTC).
Voorbeeld:
date -d ‘20190427 11:29’ +%s
Output: 1493285340
1493285340 Unixtijd komt overeen met 27-04-2019 – 11:29:00.
Vrije ruimte op de harde schijf opvragen
Gebruik het commando df(disk free) volgens het volgende schema om de vrije ruimte op de harde schijf op aangekoppelde partities weer te geven.
df [OPTIES]
Als het commando wordt gebruikt met een bepaald bestand geeft het systeem alleen de vrije opslagruimte van de partitie weer waar het bestand zich bevindt.
df [OPTIES] [BESTAND]
De optie –l (lokal) beperkt df tot lokale bestandssystemen. Daarnaast worden er opties ondersteund waarmee het uitvoerformaat kan worden gewijzigd. Voor een door mensen leesbare uitvoer is de optie –h (human readable) aan te bevelen: bijvoorbeeld 3K 124M 1G.
Meldingen van de kernel-ringbuffer opvragen
Het programma dmesg (kort voor display message) geeft meldingen van de kernel-ringbuffer weer in de terminal, waardoor je hardware- en driverfouten kunt lokaliseren.
Gebruik demsg volgens het volgende schema:
dmesg [OPTIES]
De dmesg-uitvoer bevat alle meldingen van het boot-proces en is dus zeer lang. Het opdrachtregelprogramma wordt daarom vaak in combinatie met een pager zoals more, less of tail gebruikt.
Voorbeeld:
dmesg | tail
De dmesg-uitvoer wordt met behulp van het pipe-teken (|) overgedragen naar de pager tail. Dit zorgt ervoor dat enkel de laatste 10 meldingen worden weergegeven in de terminal.
In combinatie met het grep-commando kan gericht naar meldingen worden gezocht.
Gebruikte ruimte op de harde schijf opvragen
Als je erachter wilt komen hoeveel ruimte op de harde schijf er wordt gebruikt door mappen in je systeem, gebruik je het commando du (kort voor disk usage) volgens het volgende schema:
du [OPTIES] [MAP]
Eventueel kan er een bepaalde map worden ingevoerd. De gebruikte ruimte op de harde schijf kan met de optie –h worden weergegeven in een voor mensen leesbaar formaat.
Belasting van het werkgeheugen opvragen
Het commando free geeft de belasting van het werkgeheugen weer.
De algemene syntax luidt:
free [OPTIES]
Als uitvoer krijg je twee meldingen: Mem (Memory) en Swap.
Bij Mem gaat het om het fysieke werkgeheugen van je systeem. Als dit is uitgeput, slaat Linux delen van de in het RAM opgeslagen gegevens op de harde schijf op. Men spreekt in dit geval van swap-space.
Ook free ondersteunt de optie –h, waarmee de geheugenbelasting kan worden weergegeven in een voor mensen leesbaar formaat.
Hostnaam opvragen
Gebruik het commando hostname volgens het volgende schema om de DNS-naam van het systeem weer te geven.
hostname [OPTIES]
Kernelgegevens opvragen
Het opdrachtregelcommando uname staat voor unix name en wordt gebruikt om systeemgegevens over de kernel op te vragen.
Het commando ondersteunt diverse opties waarmee de uitvoer kan worden gefilterd op de gewenste gegevens.
uname [OPTIES]
Systeemlooptijd opvragen
Als je wilt achterhalen hoe lang je systeem loopt sinds het laatste boot-proces, gebruik je het opdrachtregelcommando uptime volgens het volgende schema:
uptime
Statistieken van virtueel geheugen opvragen
Met behulp van de monitoring-tool vmstat kunnen gegevens over het virtuele geheugen, schrijf- en leesprocessen op de harde schijf en de CPU-activiteit worden opgevraagd.
Gebruik vmstat volgens het volgende schema om de gemiddelde waarden sinds de laatste systeemstart weer te geven.
vmstat [OPTIES]
Als alternatief biedt vmstat een voortdurende monitoringmodus, waarbij de systeemwaarden in een gewenst tijdsinterval in seconden naar believen kunnen worden opgevraagd.
vmstat [OPTIES] [INTERVAL [HERHALINGEN]]
Voorbeeld:
vmstat 4 8
De aanvraag vindt in acht handelingen iedere 4 seconden plaats. Als je de voortdurende aanvraag wilt annuleren, gebruik je de toetsencombinatie [CTRL] + [C].